Wij tegen Zij?

Het thema ‘verbinding’ lijkt zo eenvoudig. Nou, niet voor een blog, dit is mijn zesde poging. Verbinding lijkt een simpel iets, iedereen snapt dat het van belang is om te verbinden met mensen. Misschien is het niet duidelijk voor een willekeurige kluizenaar of iemand met een bepaalde stoornis, maar verder doen we het allemaal. Mensen blijken gelukkiger te worden van geld uitgeven aan andere mensen dan aan materiële zaken bijvoorbeeld, verbinden is fijn. Toch, gewoonweg zeggen dat verbinden goed, leuk en belangrijk is, is te makkelijk. Wij horen bij veel trainingen ‘we moeten leren elkaar aan te spreken en presteren, maar dan ook zo dat we de verbinding niet verliezen’. Waarom is de verbinding behouden zo moeilijk?

Zelf blijk ik ook de makkelijkste niet. Vorige week was ik op vakantie in een resort en geloof me, er waren veel mensen met wie ik niet de verbinding zocht. Sterker nog, waarmee ik de verbinding uit de weg ging. Waarom deed ik dat?

Wij mensen hebben een vreemde manier van verbinden. De verbinding bij zebra’s, olifanten en andere diersoorten lijkt meer eenduidig. Wij mensen lijken ons naast een directe verbintenis, ook sterk te verbinden door juist niet met mensen te willen verbinden. In de psychologie kennen we de begrippen ‘in-group’ en ‘out-group’. Je in-group is de groep waar jij je verbonden mee voelt. Dit kan afhankelijk van de situatie elke keer een andere groep zijn. Zo ben ik psycholoog, trainer, maar soms ook onderdeel van de groep vaders. De out-groups zijn alle andere groepen. En wat nou zo eigenaardig is aan ons mensen, is dat wij ons meer verbonden voelen met onze eigen in-group als er een out-group is waar we ons tegen kunnen afzetten. Denk maar aan de Ajax- versus Feyenoordsupporters. In de derby gedraagt iedereen zich toch net even anders dan tijdens een reguliere wedstrijd.

Maar wat levert het ons nou daadwerkelijk op om in deze ‘wij tegen zij’-termen te denken? Op het ogenblik lijkt dit alleen maar nare gevolgen te hebben waarbij twee groepen recht tegenover elkaar komen te staan. Als we allemaal het belang van verbinden snappen, waarom lijkt het dan onmogelijk met iemand niet uit je eigen groep?

Een nogal zure en makkelijke conclusie kan zijn dat het in de aard van het beestje zit. Aan de andere kant kan je zeggen dat we toch al verbinden, al is het niet met iedereen. Ik moet je zeggen, ik ben er nog niet uit. Is een in-group genoeg? Of moeten we de wij tegen zij-grens echt eens gaan oversteken voor een betere wereld? Lijk ik toch ook in mijn zesde poging het antwoord schuldig te blijven!